Według art. 805 § 1 k.c. „Przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.” Jak wynika z kolejnego paragrafu, świadczenie ubezpieczyciela polega przede wszystkim na zapłacie:

• odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku (ubezpieczenie majątkowe), albo
• umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej (ubezpieczenie osobowe).

Ubezpieczenia możemy podzielić na ubezpieczenie majątkowe i osobowe.

Ubezpieczyciel to przedsiębiorca, gdzie wymagana jest forma organizacyjna spółki akcyjnej lub towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych. Natomiast ubezpieczającym może być każda osoba posiadająca zdolność do czynności prawnych. Jednak charakterystyczne dla umowy ubezpieczenia jest to, że zgodnie z art. 808 k.c. „Ubezpieczający może zawrzeć umowę na cudzy rachunek.” W takim przypadku pojawia się – obok ubezpieczającego – ubezpieczony, czyli trzeci podmiot tego stosunku prawnego.

Polisą ubezpieczeniową nazywamy dokument ubezpieczenia, który ubezpieczyciel zobowiązany jest potwierdzić przy zawarciu umowy. Uważa się, że umowa jest zawarta w chwili dostarczenia polisy ubezpieczającemu, zaś odpowiedzialność ubezpieczyciela rozpoczyna się od następnego dnia, jednak pod warunkiem uiszczenia składki.